اگر صاحب یک خودرو هستید و تمایل دارید که امورات مرتبط با آن، همیشه زیر نظر و کنترل‌تان باشد، باید با مشکلات رایج خودرو آشنا شوید. یکی از مشکلاتی که ممکن است برای خودروی‌تان پیش بیاید، روغن سوزی است. البته بیشتر این مشکل برای خودروهایی پیش می‌آید که کارکرده حساب می‌شوند و یا فرسوده هستند. قبل از اینکه وارد مساله اصلی شویم،کمی از مفهوم روغن سوزی ماشین برای شما می‌گوییم و بعد ابعاد این مشکل و راه‌های رفع و پیشگیری‌اش را هم مطرح می‌کنیم.
روغن سوزی چیست؟
روغن سوزی بیشتر برای خودروهای فرسوده‌ای رخ خواهد داد که مدت زیادی در حال کارکردن هستند و مسافت زیادی را طی کرده‌اند. روغن سوزی یعنی سوختن روغن موتور خودرو. زمانی که روغن موتور به همراه سوخت می‌سوزد و سطح آن مرتب پایین و پایین‌تر می‌آید، روغن‌سوزی رخ می‌دهد. می توان گفت این اتفاق بیشتر در خودروهای قدیمی رخ می‌دهد اما این‌طور نیست که سوختن روغن موتور را در خودروهای جدید و تازه نبینیم. به‌طور کل، روغن موتور در مسیرهایی مشخص در خودرو به حرکت و جریان درمی‌آید تا نگذارد که قطعات موتور دچار اصطکاک با یکدیگر شوند. اما به دلایلی امکان دارد که چنین چیزی رخ ندهد و روغن موتور هم همراه با سوخت بسوزد. در این صورت، چه خودروی‌تان جدید باشد و چه قدیمی، دچار روغن‌سوزی خواهد شد. پس اگر روغن موتور به محفظه احتراق راه پیدا کند، در مجاورت حرارت زیاد می‌سوزد و روغن‌سوزی را شاهد خواهید بود.
علائم و نشانه‌های روغن‌سوزی ماشین چیست؟
یکی از شایع ترین نشانه‌های روغن سوزی در خودرو ها خروج دودی آبی‌رنگ از اگزوز خودرو است. هرچقدر که دور موتور بالاتر برود، مشاهده این دود آبی هم بیشتر می‌شود. پس سوختن روغن موتور در همراهی با سوخت منجر به خروج دود آبی از اگزوز می‌شود و به شما هشدار می‌دهد که عیب و ایرادی در کار خودرو شماست. البته برخی از خودروهای بازار می‌توانند دود ناشی از سوختن روغن موتور را به خود جذب کنند. پس گاهی باوجود اینکه روغن سوزی در خودرو رخ می‌دهد، خبری از دود آبی اگزوز نخواهد بود. در نتیجه، برای بررسی وضعیت روغن‌سوزی نباید فقط به رنگ دود اگزوز اکتفا کنید. با بررسی میزان روغن موتور می‌توانید سرنخی از وضعیت سوخت روغن به‌دست بیاورید. اگر سطح روغن مدام کاهشی است، یعنی اوضاع نامناسب است و احتمالا روغن سوزی دارید.
اما به‌جز بررسی دود و سطح روغن موتور خودرو، نشانه‌های دیگری هم برای روغن سوزی وجود دارد. برای مثال، وجود بویی ناخوشایند از سمت موتور می‌تواند علامتی باشد که به شما درباره سوختن روغن موتور هشدار می‌دهد. البته این موضوع را همه متوجه نمی‌شوند؛ یعنی تشخیص روغن سوزی از روی این بو مخصوص حرفه‌ای‌هاست و شاید همه از آن سر درنیاورند.
خودرویی که دچار روغن‌سوزی می‌شود، شتاب کمتری پیدا و قدرت موتورش هم اُفت می‌کند. ضمن اینکه سر شمع‌های آن هم چرب می‌شوند. اگر شمع‌ها را در هنگام خاموشی خودرو بررسی کنید، متوجه خواهید شد که حالت چرب پیدا کرده‌اند. چربی دهانه اگزوز هم از نشانه‌های روغن سوزی است. پس از نشانه‌های روغن سوزی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خروج دود آبی از اگزوز
- چرب‌شدن شمع‌های خودرو
- کاهش مداوم سطح روغن موتور
- وجود چربی در دهانه اگزوز خودرو
- وجود بویی ناخوشایند از سمت موتور
- کاهش شتاب و افت قدرت موتور خودرو
علت و دلایل روغن سوزی ماشین چیست؟
دلایل مختلفی برای روغن سوزی خودرو وجود دارد. به‌طور کلی، روغن موتور در خودرو حضور دارد تا اصطکاک قطعات موتور را کاهشد داده و آنها را خنک کند. با ورود روغن به موتور، حرارت آن را تجزیه و کیفیتش را پایین خواهد آورد . اگر روغن به چنین سرنوشتی دچار شود، دیگر خاصیت روانکاری قطعات، پاک‌سازی و پاک‌کنندگی و جذب ناخالصی‌ها را از دست می‌دهد.
اما ایراد کار چیست؟ چه چیزی باعث می‌شود که روغن موتور به محفظه احتراق راه پیدا کرده و این قضایا به وقوع بپیوندد؟
این اتفاقات با ورود روغن موتور به محفظه احتراقی بالای پیستون خودرو شروع می‌شود. روغن با سوخت و هوا ترکیب می‌شود و با جرقه شمع می‌سوزد. این ورود ناخوشایند روغن به محفظه سوخت دلایل مختلفی دارد:
– خوردگی کاسه نمد خودرو
– ساییدگی لاستیک گیت
– خرابی یاتاقان‌ها و شاتون‌ها
– اصطکاک زیاد گیت سوپاپ
– نشتی روغن از واشر سرسیلندر خودرو
– استفاده از روغن موتوری نامناسب و بی‌کیفیت
– خراب شدن یا شکستگی رینگ یا رینگ‌های پیستون
– خوردگی و ساییده‌شدن جداره سیلندر که به آن بوش سیلندر می‌گویند
– کم‌شدن روغن موتور در دور بالای برخی از خودروها (دور بالاتر از ۳هزار در دقیقه)
رفع مشکل روغن سوزی
روغن سوزی از مشکلات رایج و حساس خودروهاست و نباید به هیچ وجه آن را دست‌کم بگیرید یا فکر کنید که خودتان به‌تنهایی از عهده انجامش برمی‌آیید. ماجرا از این قرار است که شناسایی مشکل روغن سوزی نیاز به تجهیزاتی خاص دارد. مکانیک‌ها با ابزارهایی خاص مانند کمپرس‌سنج اقدام به تشخیص محل بروز مشکل روغن‌سوزی می‌کنند و بعد از برآوردهای لازم دست به تعمیرات می‌زنند. بنابراین، در صورتی که احساس کردید، مشکل روغن سوزی در خودروی‌تان وجود دارد، سریع به کارشناس مراجعه کنید.
از آنجا که مشکل روغن‌سوزی معمولا برای خودروهای کارکرده رخ می‌دهد، برای خرید خودروی دست‌دوم هوشیار باشید. یعنی چه کنید؟ حتما قبل از واردشدن به فرایند خرید، تست کمپرس‌سنج را برای خودرو انجام بدهید و مطمئن شوید که دچار روغن سوزی نیست. این تست نه هزینه چندانی دارد و نه دردسر خاصی.
پیشگیری از روغن سوزی ماشین چگونه است؟
اگر اطلاعات کافی درباره قطعات و کارکرد بخش‌های مخلتف خودرو داشته باشید، به‌ندرت به دردسر خواهید افتاد. پس بهتر است که حواستان به اموری مانند تنظیم و بررسی روغن موتور و پیشگیری از روغن‌سوزی هم باشد. روش‌هایی وجود دارد و نکته‌هایی در میان است که به شما کمک می‌کند از روغن سوزی خودروی‌تان جلوگیری کنید. مثلا:
۱. همیشه حواستان به سطح روغن موتور باشد و در صورت مشاهده کاهش سطح آن ، روغن سوزی را بررسی کنید.
۲. از روغن موتورهایی باکیفیت استفاده کنید که با نوع خودروی‌تان سازگاری کافی دارند. در این صورت، احتمال روغن سوزی بسیار کاهش پیدا می‌کند.
۳. موتور خودرو را با موادی مثل گازوئیل شست‌وشو ندهید. این کار اصلا توصیه نمی‌شود و می‌تواند مشکلات متعددی برای‌تان به وجود بیاورد. برای موتورشویی به سراغ اسپری‌های تمیزکننده بروید.
۴. به‌جای استفاده از روغن موتور، امکان استفاده از افزودنی‌های شیمیایی دیگری هم وجود دارد. این افزودنی‌ها سبک‌اند و قیمت بالایی هم ندارند.
۵. ترموستات را باز نکنید. این وسیله به‌طور خودکار دمای موتور را تنظیم می‌کند. اگر آن را باز کنید، تنظیمات دما به‌هم می‌خورد و سطح روغن موتور هم دست‌کاری می‌شود.
۶. فیلتر روغن موتور را به‌موقع تعویض و قبل از بستن، آن را با روغن پُر کنید. فیلتر کثیف باید تعویض شود.
۷. مکمل‌های جلوگیری از روغن‌سوزی در بازار هم می‌توانند به پیشگیری از این مشکل کمک شایانی کنند.
